Varicella-zoster là một loại vi rút gây bệnh thủy đậu và bênh zô-na. Loại vi rút này nằm im bất động trong rễ dây thần kinh sau khi người bệnh bị thủy đậu. Theo viện y tế quốc gia Hoa kỳ, có tới 25% dân số sau khi được điều trị khỏi bệnh thủy đậu thì sẽ mắc phải căn bệnh zô na một lần nào đó trong đời do sự hồi sinh của các virus này.
Thời gian và chừng mực nặng nhẹ của những cá nhân mắc bệnh zô-na với mỗi cá nhân là khác nhau. Dấu hiệu trước tiên của bệnh lý zô-na là đau râm ran hoặc là tê buốt ở một bên của cơ thể, thường là đau nhức ở lưng hoặc ngực nhưng đôi khi cũng lên cả mặt, đầu, cánh tay hoặc ống chân. Hơn nữa còn có các biểu hiện giống như bị cảm cúm như: nôn nao, ỉa chảy, rùng mình nhưng không bị sốt. Zô-na phát ban chỉ có thể được biểu hiện vài ngày sau khi bệnh lý bắt đầu có những triệu chứng này, hoặc cũng có thể sau vài tuần.
Vị trí phát ban thường là bao quanh lưng, bên cạnh sườn, bụng hoặc ngực do vi rút chuyển di bao quanh vị trí rễ dây thần kinh cảm giác bị liên quan– loại dây thần kinh đi ra khỏi cột sống và bao phủ bao quanh 2 bên cơ thể. Cơn đau đi cùng với phát ban có thể ở mức độ nhẹ hoặc nặng nhưng thông thường sẽ biến mất trong vòng 4 tuần. Các vị trí bị phát ban có thể sẽ để lại sẹo.
Khó khăn chủ yếu khi chữa trị căn bệnh zô-na là chứng đau thần kinh sau khi mắc phải bệnh lý này. Chứng đau thần kinh này thường kéo dài khoảng vài tháng cho đến vài năm sau khi bệnh zô-na đã được chữa khỏi. Những ai mắc phải vấn đề này thường bị nóng dữ dội hoặc đau thắt như bị dao đâm tại những nơi trước đó bị phát ban, hơn nữa còn cảm thấy đau day dứt khi có ai sờ vào. Căn nguyên chính xác của vấn đề này thường rất khó xác định nhưng theo lý thuyết được gây ra bởi các nơi bị viêm trước đó là nguyên nhân gây ra dây thần kinh trở thành quá nhạy cảm nên các cơn đau vẫn được cảm nhận sau khi đã hết viêm.
Chứng đau mãn tínhkết hợp với đau thần kinh sau khi bị zô-na tạo lên những vấn đề hết sức ngặt nghèo cho cuộc sống của bệnh nhân. Những vận động hàng ngày từ ăn uống cho tới tắm gội, mặc quần áo trở thành hết sức nhọc nhằn. Sau đó bệnh nhân còn có thể bị suy sụp tinh thần do đau mạn tính. Có rất nhiều nghiên cứu cho thấy rằng các biện pháp điều trị sớm cho căn bệnh zô-na có thể rút ngắn thời gian bệnh nhân bị đau đớn. Người bệnh nên được chữa trị với các thuốc chống vi rút trong vòng 3 ngày khi bắt đầu bị phát ban.
Một mối quan tâm khác phát sinh cùng với bệnh lý zô-na là các vấn đề về mắt. Giả như mặt cũng bị ảnh hưởng, vi rút cũng có thể ảnh hưởng luôn cả đến giác mạc. Các tổn thương đến mắt sau đó có thể sẽ để lại sẹo, giới hạn tầm nhìn. Để giới hạn điều này chỉ có cách chữa trị bệnh thật sớm.
Các cơn đau lưng và đau khác do bệnh zô-na tạo ra có thể được xử lý bằng nhiều cách, phụ thuộc vào chừng mực nặng nhẹ và sự ưa chuộng của bạn. Một số người thích dùng thuốc chống viêm, một số khác lại sử dụng miếng dán và kem gây tê để giới hạn đau buốt. Những ai thích sử dụng các phương pháp tự nhiên thì lại dùng kem cáp-xai-xin. Cáp-xai-xin là một loại chất hóa học chiết suất từ quả ớt cay và có tác dụng giảm đau.